Khi có dịp đến thăm các ngôi chùa của Phật Giáo, ta sẽ được chiêm ngưỡng hình ảnh của Đức Phật với các tư thế tay khác nhau, thể hiện một dấu hiệu của nhà Phật. Đó chính là thủ ấn Phật (hay còn gọi là Mudra trong tiếng Pali)
Mỗi Mudra lại là một cử chỉ của Phật, tượng trưng cho tinh thần và là một dấu ấn tràn đầy năng lượng của tính xác thực sử dụng trong các hình tượng và thực hành tâm linh của tôn giáo.
Trong yoga, Mudra được sử dụng kết hợp với Pranayama (bài tập thở yoga) trong tư thế Liên hoa tọa để kích thích các bộ phận khác nhau của cơ thể có liên quan với hơi thở và ảnh hưởng đến dòng chảy của năng lượng sống trong cơ thể. Theo kinh Vệ Đà, các ngón tay của bàn tay là biểu trưng cho: đất, nước, gió, không khí, và lửa – 5 yếu tố cơ bản tạo nên con người. Đầu ngón tay chính đóng vai trò là nơi xả năng lượng tự do, vì thế, khi chạm các đầu ngón tay theo những cách khác nhau hoặc đến các bộ phận khác nhau của lòng bàn tay sẽ giúp dòng năng lượng trong cơ thể được điều chỉnh và cân bằng.
Trong bài viết này, Lucky Amulet xin chia sẻ với các bạn 7 Thủ ấn quan trọng nhất và thường xuất hiện cùng với hình ảnh Đức Phật:
-
Tóm tắt
Thiền thủ ấn (Dhyana Mudra)
Hình tượng với tư thế Đức Phật ngồi thiền, chân xếp kiểu bán già hoặc kiết già, hai tay đặt trong lòng, lòng bàn tay ngửa, tay phải đặt trên bàn tay trái (hoặc có thể tay trái đặt trên bàn tay phải). Hai ngón tay cái chạm vào nhau, tạo thành một hình tam giác huyền bí – biểu tượng của thiền, tượng trưng cho trí tuệ, và sự giác ngộ đã vượt lên thế giới hiện tượng. Đây cũng chính là thủ ấn mà Đức Phật đã sử dụng trong lần thiền cuối cùng trước khi Ngài đạt tới cảnh giới Giác ngộ.
>>> Xem thêm: Giá trị bình yên – Những giá trị cốt lõi của bình yên là gì?
-
Vô Úy thủ ấn (Abhaya Mudra)
Tư thế của thủ ấn này là tay trái để theo tư thế tọa thiền (với tượng ngồi) hoặc tay trái duỗi xuống đất (với tượng đứng) và tay phải đưa lên ngang ngực, lòng bàn tay hướng ra phía ngoài, các ngón tay hướng lên trên.
Dựa theo sử liệu về cuộc đời của Đức Phật, khi ngài bị Đề-bà Đạt-đa (Devadatta) âm mưu hãm hại ngài bằng cách sử dụng voi Nalagiri hung dữ tất công Đức Phật, Ngài đã sử dụng thủ ấn này. Abhaya chính là không sợ hãi. Hành động Đức Phật sử dụng Vô Úy thủ ấn cho thấy Ngài không hề sợ hãi trước một kẻ thù hay bất cứ nghịch cảnh nào. Hay cũng có thể hiểu là sau khi đạt được Giác ngộ, Đức Phật đã thoát ra mọi nỗi khổ đau, sợ hãi của thế gian.
>>> Xem thêm: Khun Paen – KHUN PAEN LÀ AI? AMULET KHUN PAEN CÓ TÁC DỤNG GÌ?
-
Thí nguyện thủ ấn (Varada Mudra)
Hình tượng Đức Phật với cánh tay trái để ngang ngực, lòng bàn tay hướng ra ngoài, các ngón tay hướng lên trên. Cánh tay phải ở tư thế thả lỏng xuống dọc cơ thể, lòng bàn tay mở hướng ra phía trước, các ngón tay duỗi ra. Năm ngón tay mở rộng đại diện cho năm sự hoàn hảo: đạo đức, kiên nhẫn, hào phóng, nỗ lực và tập trung. Thí nguyện thủ ấn tượng trưng cho lòng trắc ẩn, từ thiện, thành thực, mà cũng là đón tiếp, dâng hiến, biếu tặng, Đây là ấn quyết sự hoàn thành ước nguyện chuyên tâm giải thoát nhân loại của Đức Phật.
-
Giáo hóa thủ ấn (Vitarka Mudra)
Với Giáo hóa thủ ấn, tay trái của Đức Phật để trong tư thế tọa thiền, lòng bàn tay hướng lên trên, còn đầu ngón tay cái và ngón trỏ bàn tay phải chạm vào nhau tạo thành 1 vòng tròn, các ngón còn lại hướng lên trên. Giá hóa thủ ấn tượng trưng cho một trong những kỳ thuyết giáo của đức Phật, kỳ bàn cãi, biện luận. Ấn quyết còn được gọi biện minh ấn vì đây là lúc đức Phật sẽ giải thích giáo pháp cho các Phật tử và kêu gọi mọi người hãy giải quyết vấn đề thông qua tư duy và biện luận.
>>> Xem thêm: bình yên – Tìm đến chốn tâm linh tìm bình yên
-
Trì bình thủ ấn (Patahattha Mudra)
Trong thủ ấn này, tay phải để lên trên tay trái, hai bàn tay duỗi ra để nâng bình bát. Ở thời buổi sáng hàng ngày, Đức Phật dùng thời gian này để trì bình hóa duyên tế độ những người hữu duyên và thọ thực. Thường thì hình ảnh này sẽ xuất hiện khá nhiều trong các tượng của Đức Phật để thể hiện cuộc sống thường nhật của Ngài.
-
Chuyển pháp luân thủ ấn (Dharmachakra Mudra)
Tư thế của thủ ấn này là cả hai bàn tay ngón cái và ngón trỏ cong lại, hai cánh tay xếp lại và đưa lên khoảng tầm ngực; lòng bàn tay phải xoay ra phía trước, thẳng đứng, mu bàn tay trái xoay ra ngoài, nằm ngang, hay để nghiêng đầu. Ngón tay giữa trên một bàn tay này của Đức Phật chạm vào đầu ngón tay cái và ngón tay trỏ của bàn tay kia tạo thành một hình tròn.
Sau khi Đức Phật thành đạo tại cội cây Bồ Đề, Ngài thân hành đến vườn Lộc Uyển và giảng giải bài kinh Chuyển Pháp Luân. Trong 45 năm hoằng pháp của Đức Phật thì đây là bài pháp đầu tiên được ngài thuyết giảng. Bài pháp này được thuyết giảng đến năm vị Kiều Trần Như, do đó thủ ấn này đại diện cho việc thiết lập Bánh xe Pháp chuyển động.
-
Xúc địa thủ ấn (Bhumistarsa Mudra)
Với Xúc địa thủ ấn, hình ảnh Đức Phật trong tư thế ngồi kiết già hoặc bán già, với bàn tay trái đặt lên đùi, lòng bàn tay mở, hướng lên trên như trong tư thế tọa thiền, tay phải duỗi xuống, hướng xuống đất, mu bàn tay hướng ra ngoài, lòng bàn tay xoay vào trong. Bhumisparsha hay còn mang ý nghĩa là “chạm vào Trái Đất”, hay gọi Trái Đất chứng kiến.
Theo ghi chép về Phật sử, khi Đức Phật ngồi hành thiền trong đêm rằm tháng Vesak, Ma vương xuất hiện quấy nhiễu Ngài. Ma Vương muốn đuổi Ngài, ko cho Ngài ngồi dưới cội bồ đề, liền hỏi: ” Ai là chứng nhân để biết chỗ ngồi này là của Ngài?”. Thấy vậy, Đức Phật từ tư thế thiền định, đặt bàn tay phải chạm đất và tuyên bố rằng: “Mặt đất này là nhân chứng, đã chứng kiến qua rất nhiều kiếp, ta đã hoàn thiện các ba-la-mật gồm: hạnh Bố thí ba-la-mật, hạnh Trì giới ba-la-mật,….” Và khi đó ngay lập tức mặt đất rung chuyển với âm thanh vang dội khắp cả một vùng. Ma vương cảm thấy run sợ, thất bại, và liền rút lui.
Mudra này đại diện cho khoảnh khắc Đức phật gọi Trái Đất chứng minh mình đạt Phật quả. Và đây cũng là dấu hiệu của việc không thể lay chuyển nơi Đạo vô Thượng Bồ Đề.
Lucky Amulet đã chia sẻ với các bạn 7 Thủ ấn quan trọng nhất và thường xuất hiện cùng với hình ảnh Đức Phật gắn liền với các ghi chép về Phật sử. Các thủ ấn kết hợp với nhau là sự kết hợp tuyệt vời giữa văn hoá và nghệ thuật. Các nghệ nhân đã thổi hồn vào hình tượng Đức Phật để mang đến sự sống động như làm sống lại hình tượng của Đức Phật. Các thủ ấn mô tả lại những sinh hoạt thường nhật của Đức Phật để tái hiện lại cuộc sống khi Đức Phật còn tại thế đang hoằng hoá độ sinh.
Hy vọng thông qua bài viết này của Lucky Amulet bạn có thể hiểu rõ hơn về hình tượng đức Phật.
